Ομιλία στο ΙΣΤΑΜΕ σε συζήτηση για τη Μετανάστευση ως Πολιτισμικό κεφάλαιο στην Αθήνα

ΔΕΚ 2, 2008

“Θα ήθελα να συγχαρώ το ΙΣΤΑΜΕ για την πρωτοβουλία.

Έχω διερευνήσει το θέμα της μετανάστευσης στην πολιτική μου ζωή από πολλές πλευρές, με μεγαλύτερη αυτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είχα την εμπειρία των πολιτικών ενσωμάτωσης. Το δεύτερο ήταν όταν κάναμε το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, το πρόσφατο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ που κάναμε πάρα πολλές διαδικασίες, στις οποίες συμμετείχαν οι περισσότεροι οργανωμένοι φορείς μεταναστών στην Ελλάδα και καταλήξαμε σε πολύ συγκροτημένες προτάσεις. Και η τρίτη είναι αυτή της βουλευτού της Α΄ Αθήνας και θα μιλήσω απόψε με αυτή την ιδιότητα.

 

Η Αθήνα είναι μια πόλη που αλλάζει και βράζει. Αλλάζει εξαιρετικά άναρχα, εξαιρετικά βίαια, απρογραμμάτιστα και με έναν τρόπο που κανείς δεν θέλει και που κανείς δεν ξέρει που θα οδηγήσει.

Τα σημαντικά ζητήματα, αυτά που πραγματικά κάνουν τη ζωή πλέον αδύνατη και ουσιαστικά μετατρέπουν τις γειτονιές σε αποθήκες ψυχών, είναι τα εξής:

– Η παράνομη και ανεξέλεγκτη μετανάστευση με τρομακτική συσσώρευση ανθρώπων σε ρυθμούς και σε αριθμούς.
– Το παράνομο εμπόριο κάθε είδους σε μαγαζιά και σε δρόμους από παράνομες λαϊκές αγορές, που θα ήθελα να μην το θεωρήσετε δευτερεύον. Οι παράνομες λαϊκές αγορές σημαίνουν πάρα πολλά προβλήματα ποιότητας ζωής, καθαριότητας, προβλήματα που δημιουργούνται μετά μέχρι και το τι πουλιέται και πόσο υγιεινά είναι ελεγμένο, μέχρι τις αγορές στους δρόμους από τσάντες και μαγαζιά και ρούχα που βλέπετε όλοι. Κάθε είδους εμπόριο, παράνομο εμπόριο.
Υπάρχει τρομακτική διακίνηση ανθρώπινων σωμάτων, η μεγαλύτερη πορνεία γίνεται στο κέντρο της Αθήνας. Είναι το θέμα των ναρκωτικών όπου το κέντρο της διακίνησης είναι το κέντρο της Αθήνας και όλα αυτά μαζί καταλήγουν στους παράνομες μετανάστες.

Το πρώτο θύμα των εμπόρων ναρκωτικών είναι ο παράνομος μετανάστης του κέντρου της Αθήνας, ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί ως βαποράκι. Το πρώτο θύμα στην πορνεία είναι η κοπέλα ή ο νεαρός, οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν αμέσως από τη σωματεμπορία. Το πρώτο θύμα κάθε λαθρεμπορικής συναλλαγής θα είναι ο παράνομος μετανάστης, ο οποίος δεν έχει άλλη επιλογή.

Όλα αυτά δημιουργούν ένα εκρηκτικό μίγμα συσσώρευσης προβλημάτων, τα οποία έχουν αρχίσει πλέον και εκρήγνυνται. Αυτό που έγινε στον Άγιο Παντελεήμονα είναι τρεις συγκρούσεις μαζί, τις οποίες πρέπει να τις δούμε από πολλές απόψεις. Ήταν Σομαλοί δεν ξέρω με ποιους. Ήταν μετανάστες εναντίον μεταναστών.

Ήταν μια σύγκρουση επιβίωσης. Τώρα γιατί και τι ήταν από πίσω, μπορεί ο καθένας να βρει του κόσμου τις παράνομες, είναι οι παράνομες δραστηριότητες. Είναι συγκρούσεις κατοίκων με μετανάστες. Είναι μια σύγκρουση διαβίωσης. Και είδαμε και τη σύγκρουση του αντιρατσιστικού κινήματος με την ακροδεξιά. Εδώ είναι μια σύγκρουση ιδεολογίας.

Όλα αυτά συνυπάρχουν, θεριεύουν και δεν υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο, οι θεσμοί και οι άνθρωποι να υποδεχτούν τα προβλήματα αυτής της κοινωνίας, τα οποία παίρνουν εκρηκτικές διαστάσεις.

Ήμουν για πολλά χρόνια βουλευτής περιφέρειας και δεν είχα την εμπειρία του τι σημαίνει το κέντρο της Αθήνας. Πρέπει να σας πω δε ότι όταν ξεκίνησα την προεκλογική μου περίοδο, μου είπαν πολλοί «μην ασχολείσαι και πολύ γιατί οι Αθηναίοι δεν ψηφίζουν στην Αθήνα». Εν πάση περιπτώσει δεν πρόκειται να δεις και κανέναν Αθηναίο εκεί που θα πας.

Η Αθήνα όμως είναι αυτή τη στιγμή ένας χώρος που δοκιμάζονται πάρα πολλά πράγματα για το ελληνικό κράτος και αυτά που σήμερα είναι στην Αθήνα είναι σε μικρογραφία πια σε πολλές πόλεις. Είναι στην Πάτρα, είναι στα Χανιά, είναι στη Θεσσαλονίκη, είναι στη Μυτιλήνη, είναι στη Σάμο, είναι παντού.

Αυτό που βλέπουμε εδώ να παίρνει τεράστιες διαστάσεις και να μην ξέρει κανένας που θα οδηγήσει, όσοι όμως ζούμε πια και πηγαίνουμε στις γειτονιές καταλαβαίνουμε ότι μυρίζει μπαρούτι η ατμόσφαιρα, εάν δεν το αντιμετωπίσουμε εδώ, θα το βρούμε ως χώρα μπροστά μας.

Όλη αυτή η κατάσταση, η οποία επαναλαμβάνω έχει την απόλυτη αναρχία μέσα της, έχει κάθε είδους θύματα. Θύματα πρώτα είναι πάντοτε οι πιο αδύναμοι. Θύματα είναι αυτοί οι οποίοι δεν έχουν ταυτότητα, οι οποίοι δεν μπορούν να απευθυνθούν παντού. Θύματα όμως είναι και οι κάτοικοι που μένουν στις περιοχές αυτές.

Γι΄ αυτό δεν δέχομαι τις εύκολες ταμπέλες περί αυτών που είναι ρατσιστές ή αυτών που κρατούν σημαίες. Σημαίες αλληλεγγύης και σημαίες ανθρωπιάς. Το καλοκαίρι (2008) πήγα στο αστυνομικό τμήμα του Αγίου Παντελεήμονα, το επισκέφθηκα, υπήρχαν κάποια προβλήματα εκείνη την εποχή και βγήκα και υπήρχε λαϊκή αγορά. Με είδαν κάποιες κυρίες, με πλησιάσανε αμέσως και άρχισαν να μου λένε με πάρα πολύ μεγάλη ένταση τα προβλήματα που έχουν στην περιοχή.

Επειδή πραγματικά το μόνο πράγμα το οποίο έλεγαν ήταν εναντίον των παράνομων μεταναστών, τίποτε άλλο, δεν τους έφταιγε τίποτε άλλο, είχαν επικεντρωθεί τα πάντα εκεί, κάθισα και προσπαθούσα συζητώντας μαζί τους να βάλω όλη τη διάσταση του θέματος.

Με πιάνει μια από τις γυναίκες αυτές από το χέρι, που ήταν και μεγάλης ηλικίας και μου λέει «κοίτα να σου πω, μην μας κάνεις την έξυπνη, εγώ ήμουν στο ΕΑΜ, μην τολμήσει κανείς να μου πει ότι ήμουν αριστερή ή δεξιά, θέλω να έρθεις να ζήσεις ένα μήνα εδώ και μετά θέλω να μιλήσεις».

Έχουμε φέρει και το λέω έχουμε γιατί είναι οι πολιτικές που εφαρμόζονται τους ανθρώπους σε ένα αδιέξοδο. Επαναλαμβάνω όμως πάντα και πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι πλέον αδύναμοι και αυτοί που υποφέρουν περισσότερο από όλους βεβαίως είναι οι παράνομοι μετανάστες.

Όταν συζητάμε για το θέμα της οικονομικής μετανάστευσης, ας λάβουμε υπόψιν μας ότι δεν υπάρχει καμιά χώρα που να μην έχει ωφεληθεί από τους μετανάστες. Και βεβαίως η Ευρώπη έχει και την κουλτούρα του διαφωτισμού, του ουμανισμού και έχει ισχυρά κοινωνικά κράτη.

Γιατί σε αυτή την Ευρώπη δημιουργήθηκαν τόσα κινήματα εναντίον της μετανάστευσης και υπάρχουν πολιτικοί, οι οποίοι έκαναν καριέρα; Γιατί υπήρξε ο Λεπέν στη Γαλλία, γιατί υπήρξαν αντίστοιχα κόμματα στην Ολλανδία ή στη Δανία; Δηλαδή σε κοινωνίες εξαιρετικά ευημερούσες με πολύ ισχυρά κοινωνικά κράτη και με πολιτικές ένταξης και ενσωμάτωσης των μεταναστών. Και εγώ την περίοδο που ήμουν επίτροπος είχαν γίνει πάρα πολλές μελέτες και αναλύσεις.

Στην Ελλάδα συζήτηση για το θέμα της μετανάστευσης δεν έχει γίνει ποτέ προεκλογικά. Θυμηθείτε όλες τις προεκλογικές περιόδους. Είναι non issue, δεν συζητιέται. Δεν συζητιέται στη Βουλή. Τα κόμματα ποτέ δεν ανταλλάσσουν διαφορετικές απόψεις σε αυτό το θέμα. Δημόσια είναι απαγορευμένο θέμα.

Εάν κανείς δει την Ευρώπη και τις ιδιαιτερότητες, θα δει ότι στις περισσότερες χώρες υπάρχουν τα ίδια χαρακτηριστικά. Όμως το κλειδί είναι σαφές ότι είναι ένα. Είναι η ενσωμάτωση. Θα πάω πολύ γρήγορα γιατί δεν μπορώ να βγάλω το χρόνο να καταλήξω σε ένα δια ταύτα όσο γίνεται βεβαίως για να μην λέω υπερβολές.

Όταν άρχισα να ασχολούμαι με το θέμα, δηλαδή αμέσως μετά την εκλογή τον Σεπτέμβριο του 2007, μίλησα με ανθρώπους από την Κοπεγχάγη και από τον Μπέρμιγχαμ. Ήταν οι δύο πόλεις, οι οποίες είχαν περάσει από αντίστοιχα προβλήματα, δηλαδή είχε φτάσει κάποια στιγμή που είχε φτάσει η ένταση σε πολύ μεγάλα επίπεδα και υπήρχαν πολύ σοβαρά προβλήματα και εφαρμόσανε πολιτικές, οι οποίες το επέλυσαν σε πέντε, σε δέκα, σε είκοσι χρόνια.

Οι δύο πόλεις είχαν τελείως διαφορετικές προσεγγίσεις που εκφράζει και τα δύο διαφορετικά μοντέλα στις δύο χώρες. Η Βρετανία, το Μπέρμιγχαμ συγκεκριμένα, είχε την πολιτική της ένταξης της κοινότητας. Δηλαδή με ενδιαφέρει να εντάξω στο Μπέρμιγχαμ στη βρετανική κοινότητα του Μπέρμιγχαμ την κοινότητα των Ελλήνων.

Η Κοπεγχάγη είχε τελείως διαφορετική προσέγγιση. Με ενδιαφέρει να εντάξω στην πόλη της Κοπεγχάγης τον πολίτη μετανάστη ως άτομο. Θέλω να τον κάνω να συμμετέχει στη δανέζικη κοινωνία. Εάν επιλέξεις την πολιτική, οι προσεγγίσεις είναι διαφορετικές. Είναι σημαντικό να ξεκινάς από μια πολιτική και να ξέρεις πώς θέλεις να προχωρήσεις.

Εν πάση περιπτώσει αυτό που έκαναν και οι δύο και ήταν κοινό, ήταν ότι, επειδή σε μια πόλη και μάλιστα σαν την Αθήνα, που δεν είναι μια απλή πόλη, είναι η μισή χώρα, δεν μπορείς να απαιτείς από το δήμαρχο, να λύσει όλα τα προβλήματα που υπάρχουν . Θα μπορούσε να κάνει πολλά ένας δήμαρχος που είχε αντίληψη για το θέμα κατά την άποψή μου, αλλά εν πάση περιπτώσει είναι θέμα συνολικής πολιτικής.

Όταν πρέπει να αντιμετωπίσεις παράνομη μετανάστευση, μετανάστευση, θέματα όπως είπα ναρκωτικών, από τα μεγαλύτερα προβλήματα. Ξέρω ότι γύρω από την Κουμουνδούρου καθημερινά κυκλοφορούν 4.500 παιδιά εξαρτημένα, τα οποία θέλουν να μπουν στις λίστες μεθαδόνης. Κάθε μέρα όποιος πάει θα δει 4.500 ναρκομανείς που γυρίζουν γύρω από τον ΟΚΑΝΑ.

Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος και στις δύο περιπτώσεις γίνονται με ένα συντονιστικό όργανο, το οποίο πρέπει να έχει μέσα πέντε συγκεκριμένα Υπουργεία, νομίζω τα καταλαβαίνετε εύκολα. Είναι το Υπουργείο Υγείας, το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Πολιτισμού, το Υπουργείο Υγείας. Υπάρχει ένα σύνολο Υπουργείων ή ο αντίστοιχος δήμος και εκπρόσωποι από το χώρο των μεταναστών και αυτή η ομάδα, αυτό το συντονιστικό όργανο, το οποίο έχει την ευθύνη του ο Πρωθυπουργός και στις δύο περιπτώσεις είχε γίνει κάτι αντίστοιχο, υπάρχει ένα σχέδιο δράσης.

Γίνεται ένα σχέδιο, ένα business plan για την κάθε περιοχή, πρέπει να γίνει χωριστά για τον Άγιο Παντελεήμονα, χωριστά για την Κουμουνδούρου και υπάρχει η αντίστοιχη χρηματοδότηση και η επιτροπεία, δηλαδή παρακολούθηση αυτού του προγράμματος. Στον αέρα με γενικές πολιτικές δεν μπορεί να επιλυθεί. πήγαμε στα αντίστοιχα υπουργεία, έκανα την αντίστοιχη πρόταση, βρήκα τους πόρους, τη δούλεψα μέσα από το ΕΣΠΑ, την κατέθεσα στη Βουλή τρεις φορές, ο Πρωθυπουργός δεν μου απάντησε ποτέ, δεν έχει ξαναγίνει να μην απαντήσει ο Πρωθυπουργός σε ερώτηση. Νομίζω ότι αυτό έχει να κάνει με την απόλυτη αδυναμία το τι θα κάνουμε και ποιο θα είναι το επόμενο βήμα.

Για να γίνει η ενσωμάτωση, για να πετύχουμε την ένταξη δεν μπορούμε να την πετύχουμε χωρίς όρους. Δηλαδή άμα έχεις ένα χωριό με 100 κατοίκους και έρθουν 300 μετανάστες δεν μπορεί να κάνεις ένταξη, δεν έχεις τη δυνατότητα ούτε οικονομική, ούτε πληθυσμιακή ούτε κοινωνική.

Άρα πρέπει να υπάρχει ρυθμός και αριθμός για να μπορέσει να γίνει η ένταξη. Το πρόβλημα που έχουμε με την παράνομη μετανάστευση στη χώρα μας, όταν λέω κάτοικοι της Αθήνας δεν εννοώ τους Αθηναίους ούτε τους Έλληνες, κάτοικοι της Αθήνας και μάλιστα από τα πιο ενεργά στοιχεία ιδιαίτερα στον επιχειρηματικό τομέα είναι οι Αλβανοί, οι κάτοικοι της Αθήνας είναι και οι μετανάστες.

Το πρόβλημα με την παράνομη μετανάστευση είναι ότι χρειάζεται υψηλού μεγέθους πολιτικές, υψηλού βεληνεκούς πολιτικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η κρίση θα χτυπήσει πάνω απ’ όλα και πρώτα αυτές τις περιοχές. Δηλαδή την κρίση πρέπει να τη δούμε και σε σχέση με το ποιοι θα μείνουν πρώτοι άνεργοι, ποιοι θα έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα επιβίωσης;

Μέσα στο καλοκαίρι υπήρξε η ευρωπαϊκή συμφωνία για την μετανάστευση και το άσυλο, εκεί η Ελλάδα έπρεπε να βάλει πολύ συγκεκριμένες απαιτήσεις. Εμείς είμαστε σύνορο της Ευρώπης, δεν είμαστε σύνορο της Ελλάδας και ξέρετε ότι αν φύγει ένας μετανάστης από εδώ, έχει μπει παράνομα στην Ελλάδα και πάει στη Γερμανία και τον πιάσουν στη Γερμανία και προέκυψε ότι ήρθε από την Ελλάδα θα τον στείλουν στην Ελλάδα.

Επομένως η περιφρούρηση των συνόρων και η ειδική σχέση που πρέπει να γίνει πια με την Τουρκία και είναι θέμα εξωτερικής πολιτικής και οι δεσμεύσεις της Τουρκίας είναι ένα θέμα που δεν έχει σχέση ούτε με την Αθήνα ούτε με τον Άγιο Παντελεήμονα, αλλά ότι το ίδιο πρόβλημα που έχουμε στην Αθήνα έχει η Μυτιλήνη με 3.000 παράνομους μετανάστες είναι γεγονός.

Άρα είναι ένα πρόβλημα πρώτον εξωτερικής πολιτικής και αντιμετώπισης από την Ευρώπη του θέματος της εισόδου των μεταναστών. Και τώρα πρέπει να απαντήσουμε στα εξής: τί πρέπει να απαντήσει κανείς στα θέματα και των παρανόμων μεταναστών; Το πρόβλημα είναι υπάρχον. Δεν μπορεί να έχουμε ανθρώπους οι οποίοι δεν υπάρχουν. Άρα πώς αντιμετωπίζουμε το θέμα της μερικής, ολικής και της νομιμοποίησης.

Εδώ θα καταθέσω τη πρόταση του ΠΑΣΟΚ η οποία είναι πλήρης και να πω ότι ο νόμος αυτός που κατατέθηκε για τα παιδιά των 18 χρόνων είναι εγκληματικός και απαράδεκτος. Τα παιδιά των μεταναστών πρέπει να παίρνουν την ιθαγένεια όταν γεννιούνται εδώ ή όταν έχουν τρία χρόνια σχολείο στην Ελλάδα. Δεν γίνεται διαφορετικά να ενσωματώσουμε πολίτες χωρίς δικαιώματα.

Δεύτερον είναι η κατοικία. Εδώ θέλει ένα πρόγραμμα πάρα πολύ σοβαρό που θα διασπείρει το υπάρχον δυναμικό στο λεκανοπέδιο. Δεν γίνεται να έχουμε μαζεμένο σε ένα δρόμο, προσέξτε σε ένα δρόμο έξι χιλιάδες ανθρώπους. Είναι σίγουρο ότι θα πάει σε έκρηξη. Άρα θέλουμε ένα σχέδιο εγκατάστασης που αφορά όλο το λεκανοπέδιο και για εδώ υπάρχουν και παραδείγματα και άλλων χωρών και πώς πάμε σε πολύ φθηνότερες κατασκευές απ’ ότι τα σημερινά campus. Λέω όλο το λεκανοπέδιο σε πρώτη φάση γιατί σε δεύτερη φάση πρέπει να μιλήσουμε για πανελλαδική διασπορά.

Το τρίτο θέμα είναι η δουλειά και εδώ θα βάλω μόνο τον εξής τίτλο. Υπάρχουν παράνομοι εργοδότες. Γιατί μιλάμε για παράνομους εργαζόμενους; Πώς υπάρχουν παρόμοιοι εργαζόμενοι όταν προσλαμβάνονται από κάποιον; Άρα να επικεντρωθούμε στον παράνομο εργοδότη. Σχολείο και νηπιαγωγείο, το πρόβλημα, εδώ είναι η καρδιά όλου του προβλήματος. Δεν ξέρω αν είναι κανένας δάσκαλος στο 132ο σχολείο γιατί τους καλέσαμε αλλά έχουμε παραδείγματα σχολείων και δασκάλων που έχουν 85% παιδιά μετανάστες και κάνανε καταπληκτική δουλειά και η κυβέρνηση τους σταμάτησε, τους σταμάτησε γιατί δεν επέτρεπε στα παιδιά, επειδή το 85% των παιδιών ήταν αλλοδαπά και τα περισσότερα από αυτά ήταν μουσουλμανάκια, αποφάσισαν οι δάσκαλοι αντί να κάνουν την υποχρεωτική προσευχή το πρωί και να λένε το Πάτερ Ημών, βρήκαν ένα ποίημα του Ρίτσου και το λέγανε όλα τα παιδιά μαζί μιλώντας για τον Θεό και το κάθε παιδάκι μιλούσε στο Θεό του.

Ήρθε εγκύκλιος από το Υπουργείο Παιδείας όπου υποχρεωτικά είπε ότι σύμφωνα με το τάδε προεδρικό διάταγμα θα λέτε το «Πάτερ Ημών». Αυτό γίνεται τώρα το 2007 στην Ελλάδα, έγινε πέρσι, γι΄ αυτό λέω. Αυτό το σχολείο έκανε μαθήματα για τα παιδιά στη γλώσσα τους. Δηλαδή τα απογεύματα οι ίδιοι οι γονείς πληρώνανε δάσκαλο για να τους μάθει αλβανικά, αιγυπτιακά να μαθαίνουν τη γλώσσα τους όπως τα δικά μας παιδιά στη Γερμανία ή στην Αμερική. Το Υπουργείο το απαγόρευσε. Αυτά γίνονται τώρα για να δούμε και τι ιδεολογικές διαφορές υπάρχουν πια.

Σχολείο νηπιαγωγείο κεντρικό στοιχείο, υγεία κεντρικό στοιχείο και έρχομαι στο θέμα του πολιτισμού και της επικοινωνίας, τα μέσα των μεταναστών είναι πάρα πολύ σημαντικό πράγμα, στα blogs γίνεται πάρα πολύ μεγάλη διακίνηση, βλέπουμε τις νέες γενιές πώς μπαίνουν και επικοινωνούν μεταξύ τους αλλά ο ρόλος των μέσων μαζικής επικοινωνίας είναι από τα πιο σημαντικά θέματα.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Μια χώρα δεν μπορεί να είναι εταιρία

ΑΥΓ 31, 2012

Ομιλία στο Οικονομικό Συμπόσιο «Alpbach» στη Βιέννη

ΑΥΓ 30, 2012

Δήλωση μετά τη συνέντευξη του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ για τη μεταρρύθμιση για την Ανώτατη Εκπαίδευση

ΙΟΥΛ 31, 2012